Czy ta osoba mnie lubi, czy jej życzliwość i sympatia są prawdziwe? Co się kryje pod słowami, jakie czasami słyszy Manager w pracy od Szefa, współpracownika czy podwładnego.
Wielu Managerów ufa, że pozytywna atmosfera w Zespole to klucz do sukcesu. Chcą doświadczać sympatii, życzliwości i być akceptowani przez ludzi, z którymi współpracują. Jednak co, jeśli pod uśmiechem i uprzejmością kryje się manipulacja, brak sympatii, a nawet ukryta wrogość? Nie każdy umie czytać miedzy wierszami, łączyć słowa i zachowania ludzi w otoczeniu, wyciągać błyskawicznie wnioski o prawdziwych intencjach innych. Tak też było w Zespole, jaki zdecydował się popracować nad jakością współpracy w ramach kilkumiesięcznego programu team coachingu.
Pozorna życzliwość czasami przypomina subtelną truciznę, którą ktoś może podaje komuś latami w eleganckim kieliszku i najwyższych standardach korporacyjnych. A ponieważ robi to małymi drobnymi łykami, ludzie nie zauważają tego i nie reagują. Pozorna życzliwość pod płaszczykiem ”lubimy się”, „mamy bardzo fajne relacje”, „u nas w Zespole jest dużo humoru i luzu” – bywa iluzją – sprawia wrażenie wsparcia i sympatii, ale w rzeczywistości może osłabiać zaufanie, rujnować relacje, obniżać morale czy efektywność pracy w Zespole. Gdy nazywamy na warsztacie rzeczy po imieniu, uczestnicy bywają zaskoczeni, czasami próbują dyskredytować teorie i definicje, przyjmują postawę obronną i dalej obśmiewają sytuacje. Słowa jednak i działania mają określone rezultaty, mają wpływ nie tylko na odbiorcę ale i nadawcę. Warto je więc znać i umieć odróżniać pozory od prawdziwej życzliwości.
Jak rozpoznać pozorną życzliwość
1. Żartowanie z wad, słabości i ograniczeń – aby było fajnie i wesoło w Zespole/ na spotkaniu, na wyjeździe integracyjnym, w kuchni przy kawie
- „Oj, ty to zawsze masz problem z decyzjami, hahaha!”
- „Znowu zapomniałeś? No ale wiesz, to już normalne u ciebie.”
- „Nie przejmuj się, pewnie się kiedyś nauczysz robić to dobrze.”
- „Tomek, to taki nasz znak firmowy – nie pomoże ani nie zepsuje, ha, ha, ha.”
- „Ania, jak cie skołczuje, to natychmiast wracasz na właściwe tory. Od razu najlepiej przynieść materac do biura, bo nie wyjdziesz, dopóki nie skończysz.”
2. Niewinne uwagi na temat kompetencji, osobowości i doświadczenia
- „Dziś się udało, ale zobaczymy jutro.”
- „Masz ciekawe podejście, chociaż nietypowe jak na kogoś z twoim doświadczeniem.”
- „Niektórzy są naturalnymi liderami, a inni… no, po prostu robią co mogą.”
- „Jako introwertyk, na pewno sobie z tym nie poradzisz, tak dobrze jak Iksiński”.
3. Subtelne wykluczanie
- Brak dodania do kluczowej korespondencji.
- Pomijanie na spotkaniach dotyczących istotnych decyzji.
- Informowanie o zmianach na ostatnią chwilę.
- Brak przekazywania informacji, które maja bezpośredni wpływ na pracę osoby.
4. Pomijanie przy awansach i nagrodach
- „Byłeś blisko, ale zdecydowałem się na kogoś innego”.
- „Nie mieliśmy wątpliwości, że sobie poradzisz bez nagród i docenienia”.
- „Wiem, że obiecałem Ci to stanowisko – no ale mam teraz związane ręce, musisz to zrozumieć”.
- „Dziękuje za cały rok Twojej ciężkiej pracy, ale wiesz – mamy freeze na promocje teraz i musimy zaciskać pasa (po czym jest awans kogoś innego”.
5. Brak okazywania wdzięczności i doceniania
- „To przecież twój obowiązek, nie oczekuj pochwał”.
- „Zrobiłeś dobrą robotę, ale to było do przewidzenia”.
- „Nawet nie brałem pod uwagę, że może Ci się nie udać dowieźć tych wyników”.
6. Komplementy brzmiące jak obelgi
- „Jak na ciebie, to poszło zaskakująco dobrze”.
- „Nie spodziewałam się po tobie takiego profesjonalizmu!”
- „Nie wiedziałem, że jesteś do tego zdolny”.
- „Wreszcie pokazałeś na co cię stać, bo już myślałem że jesteś pomyłką rekrutacyjną”.
- „Cieszę się, że ci się udało dowieźć ten projekt”.
7. Sympatyczne wypominanie błędów z przeszłości pod kołderką pochwały
- „Pamiętasz ten projekt, który zawaliłeś? Ważne, że już się nauczyłeś”.
- „Dobrze, że się poprawiłeś, bo kiedyś to była tragedia”.
- „Pamiętam jak się do niczego nie nadawałeś, a teraz proszę”.
8. Nagła zajętość i znikanie, gdy potrzebujesz pomocy
- „Teraz nie mam czasu, może kiedy indziej”.
- „To nie jest dobry czas dla mnie, mam swoje problemy domowe”.
- „To nie jest dobry moment, ale jak będziesz miał chwilę, możesz pomóc mi z moim tematem”.
9. Brak wsparcia w sytuacjach w kryzysach biznesowych lub osobistych
- Milczenie, gdy Manager zmaga się z wyzwaniami.
- Unikanie odpowiedzialności za wspólne decyzje, przerzucanie winy lub polowanie na czarownice w sytuacji błędu/ porażki.
10. Karmienie nadziejami na przyszłość, dla osobistego bieżącego zysku
- „Oczywiście, zajmę się tym! Będziesz 1 kandydatem na to stanowisko” (ale nic się nie dzieje).
- Awans Ci się należy, zapracowałaś na niego przez ostatnie lata (po czym albo zatrudniany jest ktoś z rynku, lub innego zespołu lub tzw. „znajomy prezesa”)
- „Na pewno dostaniesz kolejną szansę!” (po czym następna szansa idzie do kogoś innego).
- Zadbam o Ciebie, tylko doprowadź ten projekt do końca. Tylko Ty dasz radę wyśrubować wyniki (to nawet mile łechcze ego, ale potem pojawiają się przeszkody i nie ma wypłaty za to poświecenie czy realizację zadań).
11. Plotkowanie
- Rozpowszechnianie informacji za plecami lub ujawnianie powierzonych w poufności informacji czy osobistych historii
- Sugestie/komentarze mające podważać podważyć kompetencje, decyzje osoby lub wpłynąć na obniżenie jej reputacji w firmie/ Zespole.
12. Gaslighting – podważanie rzeczywistości mające na celu dezorientację osoby, zasianie zwątpienia czy zakwestionowanie opinii/ perspektywy osoby.
- „Nigdy nie powiedziałam, że masz przejąć ten projekt”.
- „Przecież uzgodniliśmy coś innego”.
Jak pozorna życzliwość wpływa na Zespół
Pozorna życzliwość tworzy środowisko pełne nieufności, w którym pracownicy czują się niepewnie i niechętnie podejmują inicjatywę. Powoduje:
- Spadek motywacji – brak autentycznego docenienia obniża zaangażowanie.
- Napięcia w relacjach – trudno odróżnić prawdziwe wsparcie od manipulacji.
- Sabotowanie zespołu – ukryte intencje prowadzą do podziałów i niezdrowej rywalizacji.
- Pogorszenie wyników – obawa przed oceną i manipulacjami wpływa na efektywność pracy.
Jak rozpoznać prawdziwą życzliwość i sympatię
Autentyczna życzliwość i sympatia jest spójna – nie ma w niej ukrytych intencji. Możesz ją rozpoznać po tym, że:
- Ludzie doceniają Twoje wysiłki i wspierają rozwój.
- Dotrzymują słowa i są przewidywalni w swoich działaniach.
- Ich komunikacja jest szczera i nie ma podwójnego dna.
- Są obecni i gotowi do pomocy, gdy tego naprawdę potrzebujesz.
- Zadają pytania i słuchają z zainteresowaniem tego, co i jak mówisz.
- Obdarowują Cię dobrym słowem i komplementami, cieszą się z Twoich sukcesów. Dobrze Ci życzą, śledzą Twoje sukcesy i kibicują Ci na tej drodze.
- Biorą pod uwagę jak to co mówią i robią wpływa na Ciebie, nie obciążają Cię swoimi problemami i troskami, biorą odpowiedzialność za to co do nich należy, uwzględniają Twoje wartości i priorytety.
- Utrzymują równowagę w dawaniu i braniu (pamiętaj, że nadmierne poświęcanie się dla innych – jest manipulacją!)
- Ujawniają swoje intencje, mówią otwarcie o swoich potrzebach i oczekiwaniach.
- Ustalają jasne zasady w relacji i się ich trzymają.
Jak się chronić przed fałszywą życzliwością
- Słuchaj intuicji – jeśli czujesz, że coś jest nie tak, prawdopodobnie masz rację.
- Obserwuj spójność działań – czy słowa pokrywają się z czynami, bo to one są prawdziwą miarą wiarygodności współpracownika
- Zadaj konkretne pytania – „Co konkretnie masz na myśli?”
- Zachowaj dystans emocjonalny – nie przyjmuj wszystkiego dosłownie i do siebie.
- Korzystaj z asertywności – reaguj na subtelne manipulacje, udzielaj informacji zwrotnej.
- Dbaj o networking – miej w otoczeniu osoby, które Cię wspierają i z którym możesz rozmawiać o sytuacji i o tym co się z Tobą dzieje.
- Zapisuj istotne ustalenia i je przesyłaj lub miej w podręczny katalogu aby unikać gaslightingu. Odwołuj się do nich w razie potrzeby.
- Nie „bierz winy” na siebie – fałszywa życzliwość – to problem tej osoby, nie Twój. Twoja odpowiedzialność polega na tym, aby umieć o siebie zadbać w relacji z osobą, która ja stosuje.
- Miej strategie obronne – np. zmieniaj temat, gdy rozmowa zmierza w niebezpiecznym kierunku, dawaj feedback, asertywnie wyrażaj sprzeciw i rekontraktuj warunki współpracy.
- Ćwicz asertywne komunikowanie potrzeb i dawanie feedbacku – gdy nie uczysz innych na co zasługujesz, sami będą dla Ciebie ustalać granice – wygodne dla nich. Gdy nie dając feedbacku – będziesz przyzwalać na toksyczne zachowania – osoba które je stosuje, dostaje przyzwolenia na ich stosowanie w przyszłości.
- Wiedz, kiedy odejść – nie każde środowisko/ Zespół/ projekt – są warte Twojego zdrowia psychicznego. Szukaj dla siebie miejsca w którym prawdziwa życzliwość jest standardem a nie deklaracją.
Pozorna życzliwość w pracy – to subtelna forma toksyczności, która może niszczyć poczucie własnej wartości i relacje w Zespole. Rozpoznanie tych sygnałów i świadome budowanie strategii obronnych pozwala Managerowi nie tylko chronić siebie, ale też tworzyć zdrowsze, bardziej autentyczne środowisko pracy dla swoich podwładnych. Bądź Liderem, który z odwagą staje na straży prawdy i zdrowych standardów/ wartości w biznesie! Trenuj prawdziwą życzliwość w stosunku do siebie i innych!
***
Pracujesz w środowisku, w którym normą jest pozorna życzliwość i potrzebujesz w związku z tym zadbać o siebie? Może w Twoim Zespole panują takie przyzwolenia co skutkuje brakiem zaufania, zaangażowania czy partnerstwa. Chcesz zmiany i masz gotowość do zajęcie się takim obszarem? Zadzwoń lub napisz z użyciem formularza kontaktu.